Het "steenhuis", Stinsen en stinsenplanten

Stinsenplanten zijn planten die voornamelijk als sierplant rond de tweede helft van de 19e eeuw op landgoederen, buitenplaatsen, states en herenboerderijen werden gebruikt.  Vele van hen hebben hun natuurlijke verspreidingsgebied in andere landen en gebieden, maar zijn hier na aanplant verwilderd en hebben stand gehouden tot de dag van vandaag. Het woord stinsenplant is afgeleid van 'Stins', het Friese woord voor Stenen huis. Een stins is meestal omgeven door een gracht en vaak voorzien van bijgebouwen. Stinsen dateren uit de Middeleeuwen. De oorspronkelijk functie was een verdedigbaar huis, maar in de zestiende en zeventiende eeuw zijn sommige stinsen omgevormd tot buitenplaatsen met een park of tuin. In Friesland begonnen de adellijke families omstreeks 1300 met het bouwen van stenen huizen. Een stins betekende vroeger een gebouw van een rijkere; het gewone volk had geen geld voor steen, en woonde in houten huizen. Stinsenplanten zijn vaak voorjaarsbloeiers en hebben een opvallende, kleurige bloeivorm. De meeste soorten zijn bolgewassen en overwinteren dus als een bol onder de grond. Enkele bekende voorbeelden van stinsenplanten zijn: Bosanemoon (Anemone nemorosa), Sneeuwklokje (Galanthus nivalis) en Wilde hyacint (Scilla non-scripta).

Gelukkig wonen we nu in stenen huizen of warme houten huizen. Hier in onze Friese tuin hebben we natuurlijk ook de nodige Stinsenplanten staan en de eersten staan volop in bloei, heerlijk als de ntemperaturen weer iets oplopen, een zon de tuin binnendringt, dan krijg je weer zin in blad ruimen, snoeien en plantenresten wegknippen. Je kunt de verleiding ook niet weerstaan om een beetje lente binnenshuis te halen met een piepklein inktpotje, geschikt voor de eerste sneeuwklokjes.

sneeuwklokjes bij ons eigen "steenhuis"